Tag: Б

БАЛКАНСКИ СОЈУЗ (1912) – сојуз меѓу Бугарија, Србија, Грција и Црна Гора за војна против Османлиската Империја за освојување на нејзините балкански владеења. Сојузот бил создаден со потпишувањето двострани договори. Бугарија и Србија потпишале Договор за сојуз (29. Ⅱ / 13. Ⅲ 1912). Со Договорот заемно си гарантирале државна независност и територијален интегритет, заеднички да… Continue reading БАЛКАНСКИ СОЈУЗ

БАЛКАНСКИ СОЈУЗ (1953–1955) – сојуз меѓу Кралството Грција, ФНР Југославија и Република Турција создаден со Договорот за пријателство и соработка во Анкара (28. Ⅱ 1953). Бил потпишан дополнителен договор кон Анкарскиот договор (7. XI 1953) во Белград, Тајна конвенција потпишана во Анкара (28. Ⅱ 1954), Договор за сојуз, политичка соработка и заемна помош на Блед… Continue reading БАЛКАНСКИ СОЈУЗ

БАЛКАНСКИ СОЈУЗ (1866–1868) – билатерални договори меѓу Кнежевството Србија и Кнежевството Црна Гора и меѓу Кнежевството Србија и Кралството Грција. Првиот договор бил потпишан на 23. IX 1866, вториот на 26. Ⅷ 1867, а со Грчко-српската воена конвенција од 16. Ⅱ 1868 г. бил создаден првиот Балкански сојуз против Османлиската Држава. Со Конвенција било утврдено… Continue reading БАЛКАНСКИ СОЈУЗ

БАЛКАНСКИ СОЈУЗ (1912) – сојуз меѓу Бугарија, Србија, Грција и Црна Гора за војна против Османлиската Империја за освојување на нејзините балкански владеења. Сојузот бил создаден со потпишувањето двострани договори. Бугарија и Србија потпишале Договор за сојуз (29. Ⅱ / 13. Ⅲ 1912). Со Договорот заемно си гарантирале државна независност и територијален интегритет, заеднички да… Continue reading БАЛКАНСКИ СОЈУЗ

БАЛКАНСКИ СОЈУЗ (1953–1955) – сојуз меѓу Кралството Грција, ФНР Југославија и Република Турција создаден со Договорот за пријателство и соработка во Анкара (28. Ⅱ 1953). Бил потпишан дополнителен договор кон Анкарскиот договор (7. XI 1953) во Белград, Тајна конвенција потпишана во Анкара (28. Ⅱ 1954), Договор за сојуз, политичка соработка и заемна помош на Блед… Continue reading БАЛКАНСКИ СОЈУЗ

БАЛКАНСКИ ФЕСТИВАЛ НА НАРОДНИ ИГРИ И ПЕСНИ – формиран во 1962 г., како прва Балкански фестивал на народни игри и песни, Охрид организирана фолклорна манифестација во Македонија. Ги презентира и афирмира фолклорните традиции на балканските земји. Се одржува во летниот период во Охрид (јули и август), а последниве децении во стандардниот термин од 5 до… Continue reading БАЛКАНСКИ ФЕСТИВАЛ НА НАРОДНИ ИГРИ И ПЕСНИ

БАЛКАНСКИ ШТАБ (1943). Делегатот на ЦК на КПЈ и на Врховниот штаб, Светозар Вукмановиќ–Темпо, во летото 1943 г. иницирал создавање Балкански штаб за координирање на дејствата на народноослободителните антифашистички движења на Југославија, Грција, Бугарија и на Албанија. Политичката соработка требало да се остварува преку популаризирање на борбата на балканските народи за ослободување и со меѓусебна… Continue reading БАЛКАНСКИ ШТАБ

„БАЛКАНСКО СДРУЖЕНИЕ. БАЛКАН УНИФИЦАТИОН” (Детроит, Мич., САД, И, 1, Áни 1931 –ИВ, 36, Áни 1934) – месечен орган на Македонскиот народен сојуз во Америка, под редакција на Георги Д. Пирински. Како весник на македонската прогресивна емиграција во САД, има задача да изгради единствен балкански фронт „против фашистичката група на Ив. Михајлов околу Македонска трибуна” и… Continue reading БАЛКАНСКО СДРУЖЕНИЕ

БАЛНЕЈ ОД БАНСКО – единствениот балнеум (термално лекувалиште) од античкиот период во Македонија, откриен во 1978 г. и археолошки истражен до 1995 г., на локалитетот Турска Бања Панаѓур во село Банско (Струмичко). Комплекс од 10 простории на површина од 1.000 м². Ѕидовите што се сочувани во височина од 2 до 6,70 м се ѕидани главно… Continue reading БАЛНЕЈ ОД БАНСКО

БАЛЏАР, ГРАДИШТЕ, ЗЛЕТОВСКО – висок рид над источната периферија на Злетово, 150 м над левиот брег на Злетовица, со издолжено овално плато (167 х 90 м), фортифицирано по работ со одбранбен сувоѕид, идентификувано како рефугиум. Посебно оформена акропола со малтерен ѕид, голема 110 х 35 м, идентификувана како кастел. Во двете утврдени површини се наоѓаат… Continue reading БАЛЏАР, ГРАДИШТЕ, ЗЛЕТОВСКО

БАЉОВА-ВЕРА, Евдокија Фотева (с. Д’мбени, Костурско, Егејскиот дел на Македонија, 2. Ⅷ 1926) – припадник на македонското и на грчкото комунистичко движење. Во Втората светска војна (1941–1945) активно учествувала во антифашистичкиот отпор „Балканско сдружение”, орган на МНС во Америка Банско, единствениот антички балнеум во РМ Евдокија Фотева Баљова-Вера во Грција. Деец на СНОФ, секретар на… Continue reading БАЉОВА-ВЕРА, Евдокија Фотева

БАНАШЕВИЌ, Никола (Завала, романист, славист, компаратист, унив. професор, проучувач на македонската епика. Извесно време работел како гимназиски професор во разни градови, а потоа докторирал на тема „Ронсаровата поетска школа и почетоците на француската класична трагедија” (Париз, 1923). Наскоро потоа се вработил на Филозофскиот факултет во Скопје (1924-1941). Во настојувањето да ги изучи врските на јужнословенските… Continue reading БАНАШЕВИЌ, Никола

БАНДА. популарен народен оркестарски состав од лимени дувачки инструменти, карактеристичен за свирачи од ромска националност, кои музицираат на разни веселби, главно на отворен простор, а понекогаш и како слободни улични свирачи. ЛИТ.: Д-р Александар Линин, Народните музички инструменти во Македонија, Скопје, 1986, 113. Ѓ. М. Ѓ.

БАНДЕРА .(с. Долни Козјак) – каструм со светилиште од римско време (Ⅱ–Ⅲ в.). Претставува рид со издолжено плато што се издига над селото. Во 1967/68 г. Народниот музеј од Штип открил остатоци од темели на бедем широк 2 м, што го опкружувал платото, а во неговиот с-з крај темели од четвртест објект со дим. 4… Continue reading БАНДЕРА

БАНИЦА,ИСЕЛЕНИЧКО ДОБРОТВОРНО ДРУШТВО (Торонто, Канада, 26. Ⅶ 1911) – друштво на Македонците по потекло од селото Баница (Леринско). Мозинството се со посведочена македонска национална определба, а помал дел прогрчки определени и организирани во друштвото „Веви“, формирано во 1929 г. Сл. Н.-К.

БАНКОВ, Никола (с. Белица, Разлошко, 27. Ⅵ 1924 – Равен, Разлошко, 16. Ⅴ 1944) – младински активист и партизан на Разлошкиот партизански одред „Никола Парапунов“. Загинал во борба со жандармеријата и со контрачетниците кај м. Равен на Рила. ЛИТ.: Белица крепост на комунизма в пирински края, Сборник од статии, спомени и очерци, София, 1967; Георги… Continue reading БАНКОВ, Никола

БАНОВИНА – . административнотериторијална единица во времето на Кралството Југославија. В. Вардарска бановина.

БАНСКО – град во Пиринскиот дел на Македонија, Република Бугарија со 9.384 ж. (1992). Се наоѓа во северното подножје на планината Пирин, на југозападната страна на р. Глазне. Преку Б. поминува регионалниот пат Благоевград–Разлог–Гоце Делчев. По долината на Места до Б. допира влијанието на променетата медитеранска клима. Како населба е формирано во IX и Ⅹ… Continue reading БАНСКО

БАНТАО (Балканска асоцијација за нефрологија, дијализа, трансплантација и вештачки органи) – асоцијација формирана од нефролози и други експерти што се занимаваат со проблеми на болести на бубрезите и со вештачки органи, од градовите на Балканскиот Полуостров (Охрид, 9. Ⅹ 1993). Иницијатор за формирањето на БАНТАО беше МЗНДТВО. Одржани се осум конгреси: во Варна (1995), Струга… Continue reading БАНТАО

БАНЏО, Науме Спасев (псевд. Спас, Банџов, Банџович) (Охрид, 1904 – Охрид, 15. Ⅷ 1942) – синдикален и партиски деец во Романија, Куба, Франција, Белгија и Македонија. Во 1928 г., како француски работник, синдикално се активирал, а во 1931 г. станал и член на КПФ. Бил прогонуван, затворан и протеран во Белгија, каде што засновал семејство.… Continue reading БАНЏО, Науме Спасев

БАЊА БАНСКО – Струмичка Бања, се наоѓа во подножјето на планината Беласица, 12 км југоисточно од Струмица, во близина на с. Банско, поради што е позната и под името Бања Банско. Хидротермалниот систем е од пукнатински тип, а неговиот резервоар се наоѓа во гранити. Теренот е изграден од старопалеозојски гранит покриен со дебели терциерни седименти.… Continue reading БАЊА БАНСКО

БАЊИШТЕ – Дебарска Бања – се наоѓа на 4 км северозападно од Дебар, во подножјето на планината Крчин, на надморска височина од 870 м. Со Дебар е поврзана со асфалтен пат. Термоминералните извори кои ги има три, се предис2007 е М. Х. Поленаковиќ. М. Пол. Бања Банско Бањиште, Дебарска Бања понирани со длабински раседи. Се… Continue reading БАЊИШТЕ

БАПТИСТИ во Македонија . – приврзаници на баптистизмот (реформистичко движење од ⅩⅤⅠⅠ в.), во Македонија проширен во 1892 г. од мисионери дојдени од Англија. Баптистите се застапници на Библијата и правото на нејзино лично толкување. Христијанската баптистичка црква „Радосна вест“ (ХБЦ) со седиште во Скопје има околу 100 членови, организирани во локални заедници во Скопје… Continue reading БАПТИСТИ во Македонија

БАРАКОВ, Димитар (Банско, 5. Ⅹ 1888 – Банско, 9. Ⅷ 1931) – комунист, еден од основачите на организација на БКП (т.с.) во Банско. Бил кмет на Банско (1921– 1923). Учествувал во Септемвриското востание (1923), постојано бил проследуван од ВМРО на Иван Михајлов и од полицијата, бил затворан и подложуван на мачења. Умрел од измачувањата. ЛИТ.:… Continue reading БАРАКОВ, Димитар