Tag: Б

БРОДСКИ, Јосиф (Ленинград, 24. Ⅴ 1940 – Њујорк, 28. Ⅰ 1996) – руски поет, нобеловец. Со поезија и превод се занимава од 1963. Истата година бил обвинет за „паразитизам”, а неговите стихови биле опишани како мешавина од декаденција, песимизам, модернизам и „чисто дрдорење”. Поради тоа бил осуден на пет години прогонство и принудна работа, па… Continue reading БРОДСКИ, Јосиф

БРОЗОВИЌ, Далибор (Брозовиќ, Далибор) (Сараево, 28. Ⅷ 1927 – Далибор Брозовиќ Загреб, 19. Ⅵ 2009) – хрватски лингвист, славист, кроатист, член на ХАЗУ, од 1986 член и на МАНУ надвор од работниот состав. Неговата библиографија брои над илјада позиции, меѓу кои и книги. Во центарот на неговиот интерес е фонолошката проблематика на словенските јазици на… Continue reading БРОЗОВИЌ, Далибор

БРОМЛЕЈ, Јулијан Владимирович (Москва, 21. Ⅱ 1921 – Москва, 4. Ⅵ 1990) – етнограф, член на МАНУ надвор од работниот состав (од 23. XI 1981). С. Мл. Керамички садови од бронзено време (Градиште, с. Пелинце)

БРОНЗЕНОТО ВРЕМЕ ВО МАКЕДОНИЈА – период што го опфаќа главно Ⅱ милениум пр.н.е. Се јавува како своевидна етнокултурна стабилизација по најмладите индоевропски продори на овој дел од Балканот, коишто предизвикале продолжено траење на претходниот период на бакарното време (енеолит) до последните векови на Ⅲ милениум пр. н.е. Раното бронзено време го опфаќа крајот на Ⅲ… Continue reading БРОНЗЕНОТО ВРЕМЕ ВО МАКЕДОНИЈА

БРСЈАЦИ (Берзити) – население меѓу Охрид, Прилеп, Велес и Кичево. Се поврзуваат со средновековното словенско племе Верзити (Берзити) што ја населило таа територија. Има мислење дека името било дадено од Мијаците како погрдно, изведено од зборот „брсти”, поради козјиот терен (Б. Конески). Слично име на област и денес постои во Белорусија. Во изворите е регистрирана… Continue reading БРСЈАЦИ

БРСЈАЧКАТА БУНА (14. IX 1880 – 1881) – буна против османлиската власт во Западна Македонија, на територијата помеѓу Ох-рид, Битола, Прилеп и Кичево. Името го добила според именувањето на населението – Брсјаци. Поради честото навлегување на албански качачки банди, поддржувани од османлиските власти, за одбрана биле формирани чети. Центарот на отпорот се наоѓал во Демир… Continue reading БРСЈАЧКАТА БУНА

БРШЛЕН . (Хедера хелиџ Л., фам. Аралиацеае) – трајно зелена лијана (ползавец) со ареал во Европа. Може да нарасне до 30 м во височина, прикрепувајќи се на стеблаодгледуваат (се размножуваат) и се пуштаат во стакленици. Во светот живеат околу 5.000 видови. Во Македонија се познати 19 видови. Најпознат претставник од оваа фамилија е божјата бубалка… Continue reading БРШЛЕН

БУБАЛКИ (Цоццинеллидае) – тври лични услужни активности докрилни, корисни инсекти. Мали Екстериторијални организации и тела организми, повеќето со тркалезно тело, со црвена, портокалова и Приватни домаќинства со вработени лица со црна боја, со точки или со дам-Импутирани станарини 8.958 10.465 15.662 ки, но познати се и видови кај кои Минус: Импутирани банкарски услуги 4.380 5.153… Continue reading БУБАЛКИ

БУВ (Бубо бубо) – ноќна граблива птица од фамилијата вистински утки (Стригидае), кај нас претставен со еден вид був (Бубо бубо). Населува шумски карпести подрачја во низините и планините. ЛИТ.: Бирдс ин Еуропе: популатион естиматес, трендс анд цонсерватион статус. Цамбридге, „БирдЛифе Интернатионал Цонсерватион Сериес”, 12, Цамбридге, 2004; Ц. Харрисон, Ан Атлас оф тхе Бирдс оф… Continue reading БУВ

БУГАРСКА ЕГЗАРХИЈА – автономна православна црква (1870–1953). На 28. Ⅱ 1870 г. бил издаден султански ферман за создавање на Бугарската егзархија со седиште во Цариград. Во Егзархијата влегле сите епархии од Бугарија, Велешката епархија од Македонија и две епархии од Србија. За егзарх бил избран видинскиот митрополит Антим (16. Ⅱ 1872). Егзархијата се уредувала според… Continue reading БУГАРСКА ЕГЗАРХИЈА

БУГАРСКА НАРОДНА МАКЕДОНО-ОДРИНСКА РЕВОЛУЦИОНЕРНА ОРГАНИЗАЦИЈА (пролетта на 1910–1918) – конспиративна организација, формирана од Тодор Александров, кој ја обновил мрежата на проврховистичкото крило на ВМОРО. Организацијата ја раководел Главен револуционерен комитет, кој објавил обновување на оружената борба (1. Ⅷ 1910). Организацијата го променила името и го зела поранешното име на Револуционерната организација ВМОРО (почетокот на 1911),… Continue reading БУГАРСКА НАРОДНА МАКЕДОНО-ОДРИНСКА РЕВОЛУЦИОНЕРНА ОРГАНИЗАЦИЈА

БУГАРСКАТА КОМУНИСТИЧКА ПАРТИЈА И МАКЕДОНСКОТО НАЦИОНАЛНО ПРАШАЊЕ (1919–1989). Во својот социјалдемократски период БКП македонскиот народ го сметала за бугарско население, а Македонија за бугарска земја. Исклучок бил нејзиниот лидер Димитар Благоев (по потекло Македонец), кој во 1917 г. во бугарскиот парламент говорел дека војните што Бугарија ги водела за Македонија биле завојувачки и побарал Македонија… Continue reading БУГАРСКАТА КОМУНИСТИЧКА ПАРТИЈА И МАКЕДОНСКОТО НАЦИОНАЛНО ПРАШАЊЕ

БУГАРСКАТА ПЛИТИКА СПРЕМА МАКЕДОНИЈА.Бугарската држава на Балканот била создадена на територијата меѓу Дунав и Стара Планина (681), со престолнина во Плиска. Во Ⅶ и во првите децении на IX в. се проширила и се консолидирала на просторот на југ до под Стара Планина, на запад до Сердика (Софија), на исток до Црно Море. Во времето… Continue reading БУГАРСКАТА ПЛИТИКА СПРЕМА МАКЕДОНИЈА

БУГАРСКИ КЛУБ (Солун, 1941– 1944) – политичко-пропагандна институција и военоразузнавачки центар на бугарската Влада. Оваа разузнавачко-известителна дејност ја раководеле високи офицери на Бугарската армија. Клубот бил формиран од Македонци по род од Егејскиот дел на Македонија (Димитар Ѓерамов, Неделко Чаушев, Никола Филипов и др.). Во политичко-пропагандната дејност биле ангажирани пробугарски определени и заврбувани Македонци во… Continue reading БУГАРСКИ КЛУБ

БУГАРСКИ КОНСТИТУЦИОНИ КЛУБОВИ (1908–1909) – привремени бугарски пропагандни институции во Македонија. По победата на Младотурската револуција и воспоставувањето на парламентарниот систем, во Софија било одлучено во Македонија да се создаде бугарска политичка организација која ќе го про-должи делото на бугарската пропаганда. За тоа биле испратени (снабдени со пари) политички личности од македонско потекло, експоненти на… Continue reading БУГАРСКИ КОНСТИТУЦИОНИ КЛУБОВИ

БУГАРСКИ МАСАКРИ (1915) – воени и паравоени злодела. Специјална единица на бугарската окупаторска армија во Македонија составена од бугарски војници и четници на ВМОРО на Тодор Александров и на Александар Протогеров, под команда на полковникот Тодор Панов ( 1/14. XI 1915), масакрирала недолжно македонско население. Масовни колежи биле извршени во Велешко, во селата: Теово, Ореовдол,… Continue reading БУГАРСКИ МАСАКРИ

БУГАРСКИ ЦЕНТРАЛЕН АКЦИОНЕН КОМИТЕТ во Македонија (6. Ⅳ 1941) – формиран со цел да го помогне воспоставувањето на бугарскиот окупаторски режим. Претседател бил адвокатот Стефан Стефанов, а организационен секретар Васил Хаџи Кимов. Седиштето било во Скопје. Комитетот пред германските воени власти се претставувал како единствен правен носител на власта до доаѓањето на бугарската власт и… Continue reading БУГАРСКИ ЦЕНТРАЛЕН АКЦИОНЕН КОМИТЕТ во Македонија

БУГАРСКИТЕ ОКУПАЦИИ ВО МАКЕДОНИЈА (1912–1913, 1915– 1918, 1941–1944). Бугарските воени сили, во содејство и со помош на македонските чети, до примирјето на 4. XI 1912 г. ја зазеле и се и Сојузот на бугарските консти-Бугарскиот баталјон „Христо Ботев“ утврдиле на територијата на Македонија источно од линијата Ва-рев Врв – Гевгелија – Нигрита – Орфански Залив… Continue reading БУГАРСКИТЕ ОКУПАЦИИ ВО МАКЕДОНИЈА

БУГАРСКО ТАЈНО РЕВОЛУЦИОНЕРНО БРАТСТВО во Солун (1897–1899) – пробугарска организација во Солун формирана во март 1897 г. од Бугари и од Македонци со пробугарски определби, под претседателство на Иван Гарванов. Братството имало слаби клонови во Прилеп, Кавадарци, Велес и Сер. Членовите на братството истовремено членувале во благотворителното братство „Милосрдие“, чиј почесен член бил бугарскиот премиер… Continue reading БУГАРСКО ТАЈНО РЕВОЛУЦИОНЕРНО БРАТСТВО во Солун

БУГАРСКО-АВСТРОУНГАРСКИ ВОЕН СОЈУЗ (1915–1918). По започнувањето на Првата светска војна на Балканот Бугарија, номинално неутрална, забрзано се подготвувала за влегување во војна против Србија за завладување на Македонија. Австро-Унгарија ја започнала војната против Србија (29. Ⅶ 1914). Претседателот на Владата на Бугарија Васил Радославов (2. Ⅷ) го известил амбасадорот на Австро-Унгарија во Софија за начелна… Continue reading БУГАРСКО-АВСТРОУНГАРСКИ ВОЕН СОЈУЗ

БУГАРСКО-ГЕРМАНСКИ ВОЕН СОЈУЗ (1915–1918). Бугарија и Германија ги потпишале во Софија билатерелните договори (24. Ⅷ / 6. IX 1915): Договорот за пријателство и сојуз и Договорот за војна против Србија и тристрана Воена конвенција: Германија, Австро-Унгарија и Бугарија (во Плес). Со првиот договор Германија се обврзала на Бугарија да $ гарантира независност и територијален интегритет… Continue reading БУГАРСКО-ГЕРМАНСКИ ВОЕН СОЈУЗ

БУГАРСКО-ГЕРМАНСКИ ВОЕН СОЈУЗ (1941–1944) – создаден за помагање и заедничка воена соработка за борба и ликвидација на сите ослободителни и антифашистички движења и воени формации во државите на Балканот. Започнал да функционира на 1. Ⅲ 1941 г., веднаш по пристапувањето на Бугарија кон Тројниот пакт. За средување на ситуацијата на Балканот Хитлер упатил во Бугарија… Continue reading БУГАРСКО-ГЕРМАНСКИ ВОЕН СОЈУЗ

БУГАРСКО-ГЕРМАНСКИ ВОЕН СОЈУЗ (1915–1918). Бугарија и Германија ги потпишале во Софија билатерелните договори (24. Ⅷ / 6. IX 1915): Договорот за пријателство и сојуз и Договорот за војна против Србија и тристрана Воена конвенција: Германија, Австро-Унгарија и Бугарија (во Плес). Со првиот договор Германија се обврзала на Бугарија да $ гарантира независност и територијален интегритет… Continue reading БУГАРСКО-ГЕРМАНСКИ ВОЕН СОЈУЗ

БУГАРСКО-ГЕРМАНСКИ ВОЕН СОЈУЗ (1941–1944) – создаден за помагање и заедничка воена соработка за борба и ликвидација на сите ослободителни и антифашистички движења и воени формации во државите на Балканот. Започнал да функционира на 1. Ⅲ 1941 г., веднаш по пристапувањето на Бугарија кон Тројниот пакт. За средување на ситуацијата на Балканот Хитлер упатил во Бугарија… Continue reading БУГАРСКО-ГЕРМАНСКИ ВОЕН СОЈУЗ