БОРАНИЈА

БОРАНИЈА . (Пхасеолус вулгарис Л. Сави) – едногодишно растение од фам. Фабацеае. Потекнува од Јужна Америка. Во исхраната се користат свежите недозреани мешунки, готвени, за разни салати и конзервирани. Во свежите мешунки има: сува материја (околу 10%); белковини (3&5%); шеќери (3%); скроб (1,5%); целулоза (1%); витамини: С, Б , Б ; мине12 рални материи: КО,… Continue reading БОРАНИЈА

БОРБА

БОРБА“ . (Чикаго, САД, јануари – 15. Ⅹ 1902) – весник, орган на Македоно-одринското друштво „Левски“. Излегувал двапати ме-сечно. Негови уредници биле Марко П. Калудов и Спас шумков. Го користел мотото „Маке-Првиот број на весникот „Борба” (Чикаго, 1902) гал при формирањето на спомагателните македонски комитети во емиграцијата за помош на македонското ослободително движење. Објавени се… Continue reading БОРБА

БОРБАТА ВО с БАНИЦА

БОРБАТА ВО с БАНИЦА . (4–5. Ⅴ 1903) – борба во која загинал Гоце Делчев. Османлиските власти добиле точни информации за бројот на четниците, нивниот распоред и сместувањето по куќите. Ноќта селото било блокирано. Османлиските сили располагале со шест одреди од 300 војници, жандармериски и башибозучки формации. Македонските чети имале 21 четник, на кои им… Continue reading БОРБАТА ВО с БАНИЦА

БОРБАТА ВО с ДРЕНАК, КУМАНОВСКО

БОРБАТА ВО с ДРЕНАК, КУМАНОВСКО . (10. Ⅻ 1943) – борба помеѓу Првиот кумановски НО баталјон „Јордан Николов-Орце”, Вардарскиот четнички корпус и бугарската полиција. Утврдениот баталјон во селото, под командата на Христијан Тородовски-Карпош, во својот состав имал 152 борци, 16 без оружје, од кои воен рок имале служено само 64 борци. Нивното вооружување се состоело… Continue reading БОРБАТА ВО с ДРЕНАК, КУМАНОВСКО

БОРБАТА КАЈ ГАНДАЧ

БОРБАТА КАЈ ГАНДАЧ (врв на Пајак Планина, 12–13/25–26. IX 1903) – борба на востаничките че-ти на војводите Апостол Петков и Иван Карасулијата со осмалиските воени единици од гарнизоните во Гевгелија и во Гуменџе. На 12/25. IX 1903 востаниците (103 души) ги зазеле стратешките позиции. Османлиските единици (1.200 души) нападнале и се водела жестока битка. На… Continue reading БОРБАТА КАЈ ГАНДАЧ

БОРБАТА КАЈ ЛОКВАТА И ВИЊАРИ

БОРБАТА КАЈ ЛОКВАТА И ВИЊАРИ . (висови кај с. Д’мбени, Костурско, 31. Ⅴ /13. Ⅵ 1903) – помеѓу костурските чети на ТМОРО и османлиската војска. Ноќта 8/21. спроти 9/22. Ⅴ 1903 г. османлиската војска го нападнала с. Смрдеш при што изгореле 240 куќи (од 300), 85 души биле убиени, а 50 ранети. Војводите Пандо Кљашев… Continue reading БОРБАТА КАЈ ЛОКВАТА И ВИЊАРИ

БОРБАТА КАЈ МАРГАРА

БОРБАТА КАЈ МАРГАРА . (кај с. Чаниште, Мариовско, 1903) – на здружените чети (околу 140 востаници) под водство на Ѓорче Петров, Лазар Поп Трајков, Иван Попов, Лука Иванов и Јован Ивановиќ (Црногорец) со османлиската војска (5.500 души – една пешадиска бригада). Битката започала утрото на 2. Ⅹ 1903. Востаниците зазеле стратешка позиција на врвот Маргара… Continue reading БОРБАТА КАЈ МАРГАРА

БОРБАТА КАЈ МЕСНОСТА РЕЧАНИ

БОРБАТА КАЈ МЕСНОСТА РЕЧАНИ (6. Ⅰ 1943) – помеѓу дел од борците на Првата чета на Велешкиот партизански одред „Димитар Влахов“ и бугарските војници и полицајци. Предадени и опколени во колибата во која се криеле, не сакајќи живи да бидат фатени, во жестокиот судир што траел неколку часа, загинале првоборците Нонча Камишова, Стојан Бурчевски-Буридан, Киро… Continue reading БОРБАТА КАЈ МЕСНОСТА РЕЧАНИ

БОРБАТА КАЈ РАШТАНСКИ КОЛИБИ

БОРБАТА КАЈ РАШТАНСКИ КОЛИБИ (10. IX 1944) – судир на борците од Четвртиот баталјон на Ⅷ велешка бригада со германските војници. Борбите се воделе за зачувување на позициите на слободната територија во месноста Раштански Колиби (кај Раштанска Чешма), недалеку од Велес. Во жестоката битка што траела околу еден час, се користеле сите расположливи воени орудија.… Continue reading БОРБАТА КАЈ РАШТАНСКИ КОЛИБИ

БОРБАТА КАЈ с КАРБУНИЦА

БОРБАТА КАЈ с КАРБУНИЦА (4. Ⅷ 1903) – борба помеѓу македонските востаници и османлиската војска и башибозук. Селото го бранел востанички одред од околу 200 востаници, предводени од Арсо Мицков. Околу 8.00 часот еден баталјон од околу 800 османлиски војници и башибозукот од околните албански села го нападнале селото. По четвртиот обид го зазеле. Борбите… Continue reading БОРБАТА КАЈ с КАРБУНИЦА

БОРБАТА КАЈ СЛИВА

БОРБАТА КАЈ СЛИВА (1903) – борба помеѓу македонските востаници и османлиската војска во времето на Илинденското востане. Османлиската војска (5.000 војници) настапувала од правецот Кичево–Пуста Река за напад на Крушево. Во месноста Слива позициите за одбрана ги зазела четата на Ѓорги Стојанов (40 востаници, меѓу кои и една девојка во брсјачка носија), за да ја… Continue reading БОРБАТА КАЈ СЛИВА

БОРБАТА КАЈ ФОЈНИЧКА ПЕШТЕРА

БОРБАТА КАЈ ФОЈНИЧКА ПЕШТЕРА (16. Ⅻ 1942) – помеѓу борците од Велешкиот партизански одред „Димитар Влахов“ и бугарските полицајци, војници и контрачетници за време на декемвриската офанзива (1942), која Бугарите ја презеле со цел да се уништи Одредот. Група од 15 борци од составот на Втората чета се засолниле во Фојничка Пештера, во близина на… Continue reading БОРБАТА КАЈ ФОЈНИЧКА ПЕШТЕРА

БОРБАТА НА БУКОВИК

БОРБАТА НА БУКОВИК (Планински превој Буковик, Кичевско, 1. Ⅹ 1943) – нерамна борба помеѓу надмоќните германски и балистички сили, предводени од германски офицери, и Младинската чета на Кичевскиот НО баталјон „Мирче Ацев“ за одбрана на слободното Кичево. Одбранбените позиции на четата биле нападнати од многупатно побројни балистички сили на Џемо Хасани, кон кои се приклучиле… Continue reading БОРБАТА НА БУКОВИК

БОРБАТА НА КЛЕНОВЕЦ

БОРБАТА НА КЛЕНОВЕЦ . (с. Кленовец, Кичевско, 6. Ⅹ 1943) – прва фронтална битка на Кичевскиот НО баталјон и НО баталјон „Мирче Ацев“ против германскобалистичките сили за одбрана на слободната територија. Тоа била стратегиска позиција за спречување на продорот на непријателските сили на слободната територија и Гш на НОВ и ПОМ наредил да се брани… Continue reading БОРБАТА НА КЛЕНОВЕЦ

БОРБАТА НА ЛИСЕЦ

БОРБАТА НА ЛИСЕЦ (16. Ⅷ 1944) – борба помеѓу бугарската 17. дивизија и Четвртата македонска НО бригада на НОВ и ПОМ. Бугарската дивизија презела офанзива на пл. Плачковица, на врвовите Паруџа и Лисец, за да ја разбие бригадата. Борбите на Ли-сец траеле од 14.00 до 18.00 часот. Офанзивата била запрена, баталјоните на бугарската дивизија биле… Continue reading БОРБАТА НА ЛИСЕЦ

БОРБАТА НА НОЖОТ

БОРБАТА НА НОЖОТ (1/14 Ⅶ 1907) – борба на пл. Бабуна помеѓу 54 македонски востаници и османлиска војска од 3.000 војници. Врвот Ножот бил опкружен од османлиските сили вечерта на 13 јули. Утрото четниците биле повикани да се предадат. По нивното одбивање, започнала жестока борба до попладневните часови. Кога им привршила муницијата, одлучиле сите заедно… Continue reading БОРБАТА НА НОЖОТ

БОРБИТЕ ВО СТРУМИЧКИОТ РЕВОЛУЦИОНЕРЕН ОКРУГ

БОРБИТЕ ВО СТРУМИЧКИОТ РЕВОЛУЦИОНЕРЕН ОКРУГ (1903). Оружени судири меѓу четите на ТМОРО и османлиските војски и потери имало кај с. Владимирово (12/25. Ⅷ 1903) и кај с. Смилјанци, Радовишко, во истото време. Во април Христо Чернопеев со неколку чети имал повеќе судири со османлиските сили. Во мај била ликвидирана радовишката чета на Коста Мазнејков. Во… Continue reading БОРБИТЕ ВО СТРУМИЧКИОТ РЕВОЛУЦИОНЕРЕН ОКРУГ

БОРБИТЕ КАЈ АРЏАНСКОТО БЛАТО

БОРБИТЕ КАЈ АРЏАНСКОТО БЛАТО . (с. Аматово, Кукушко, Егејскиот дел на Македонија, јули 1903). Османлиска војска (три баталјона – 2.200 души) во јули ги опколила четите на ТМОРО на Крсто Асенов, Трајко Јотов, Гоце Нисторов и Гоно Бигинин (110–115 комити). По 20-дневна опсада четите се извлекле без загуби, ноќта помеѓу 3–4/16–17. Ⅶ 1903 г., пред… Continue reading БОРБИТЕ КАЈ АРЏАНСКОТО БЛАТО

БОРБИТЕ КАЈ ЃУРИШКИОТ МАНАСТИР, Светиниколско

БОРБИТЕ КАЈ ЃУРИШКИОТ МАНАСТИР, Светиниколско (18. Ⅷ 1903) – водени помеѓу две македонски востанички чети, од една страна, и османлиската војска и башибозукот, од друга страна. По целодневната жестока борба, ноќта востаниците се извлекле од обрачот на воените единици и башибозукот од Штип, Велес и Куманово. Во битката загинал еден востаник (Тодор Мирасчиев од Штип),… Continue reading БОРБИТЕ КАЈ ЃУРИШКИОТ МАНАСТИР, Светиниколско

БОРДУН

БОРДУН (бурдон) – тон што звучи на една непроменлива тон-ска висина, типична за музицирање на изворните народни инструменти (гајда, кавал, зурла, тамбура, гусле). Кај двогласното народно пеење „со слагање“, вториот глас почесто бордунира на една тонска висина, но понекогаш бордунски промени се јавуваат преку честите зафаќања на долниот соседен тон. Ѓ. М. Ѓ.

БОРЕАЛНИ РЕЛИКТИ ВО ФЛОРАТА НА Република Македонија

БОРЕАЛНИ РЕЛИКТИ ВО ФЛОРАТА НА Република Македонија – еволутивно стари растителни видови што се развиваат во иглолисните шуми на територијата на РМ, а се населиле во глацијалниот и во интерглацијалниот период. По терциерот биле распространети во бореалната зона, во најсеверните делови на Холарктикот (Евроазија и Северна Америка), а во текот на глацијалниот период мигрирале на… Continue reading БОРЕАЛНИ РЕЛИКТИ ВО ФЛОРАТА НА Република Македонија

БОРЕЊЕТО ВО МАКЕДОНИЈА

БОРЕЊЕТО ВО МАКЕДОНИЈА. Овој спорт датира од 1958 г., кога во Штип е формирана Боречка секција во слободен стил, еден од видовите боречки спортови, чиишто натпревари се одвиваат според правилата на Меѓународната боречка федерација (ФИЛА). Првиот натпревар во борење во грчко-римски и во слободен стил е одржан на Тримечот меѓу Скопје, Тетово и Штип (1960).… Continue reading БОРЕЊЕТО ВО МАКЕДОНИЈА

БОРИМЕЧКОВ, Александар

БОРИМЕЧКОВ, Александар (с. Градиште, Кумановско, 1883 – Софија, 28. Ⅳ 1925) – учесник во Илинденското востание (1903). По Балканските војни (1912–1913) се преселил во Софија. Бил член на БКП(т.с.) (1919). По атентатот во Катедралната црква „Св. Недела“ (15. Ⅳ 1925) во Софија, во акција на полицијата бил откриен и, не сакајќи да падне жив во… Continue reading БОРИМЕЧКОВ, Александар

БОРИС Ⅰ

БОРИС Ⅰ (? – 907) – бугарски кан и кнез (852–889), последен паган-ски и прв христијански владетел на средновековна Бугарија. Ги продолжил освојувањата на татко му Пресијан, ги приклучил кон Бугарија териториите на Централна и на Западна Македонија, како и делови од Албанија. Го прифатил христијанството како официјална религија во бугарската држава (864/865) и го… Continue reading БОРИС Ⅰ