НИКОЛОВСКИ

НИКОЛОВСКИ Филип Атанасов(Николов, Николиќ, Николаевич), (Цариград, ок. 1882 – ?) – син на печалбари од битолското село Буково, еден од најактивните членови на МНЛД во С.-Петербург (1902–1904). По завршувањето на Српската гимназија во Цариград, од Киев поднесува молба до руското Министерство за просвета (26. Ⅷ 1901) и во септември е веќе запишан на Факултетот за источните јазици во С.-Петербург – врз основа на „правата на припадниците на јужнословенските земји“ и „на полна своја издршка“. Поради смртта на татко му, го моли ректорот (28. Ⅲ 1902) да му се дозволи да отпатува „во Цариград заради уредување на домашните работи“, но намес-то до 15 мај 1902, тој се враќа од Турција на 15 август 1903 г. Бидејќи нема платено школарина, моли да биде префрлен на Правниот факултет во С.-Петербург. По есенскиот семестар, поради неплаќање одново е исклучен. По завршените три семестри на Правниот факултет поднесува молба од Херсон (октомври 1906), „поради крајно неблагопријатните климатски услови за здравјето“, да биде префрлен на Харковскиот универзитет. Иако молбата му е прифатена, уште на 15 декември тој е веќе студент на Казанскиот универзитет. По задача на МНЛД, како турски поданик, добива пасош „за слободно движење“ и заедно со Н. Ничота патуваат по Македонија. Од писмото на Д. Чуповски до Н. Ничота (17. Ⅱ 1904) се дознава дека Ф. Н. е активен во Другарството во С.-Петербург и дека „в недела ќе чита шрефератќ Филчо (сега тој не е Николиђ, а Николовски) под наслов: ,Какви причини ги тераат Русите и воопшто патешествениците и етнографите да ги смешуваат Македонските Словени со Србите и со Бугарите’“. Собира фолклорни материјали, па две народни песни („Дали се чуло и разбрало!“ и „Три дни се готвиш да одиш“ од с. Буково, Битолско) се објавени во првиот број на Мисирковото сп. „Вардар“ (Одеса, 1905), како единствен потпишан автор, покрај редакторот. ЛИТ.: Д-р Блаже Ристовски, Димитрија Чуповски (1878–1940) и Македонското научно-литературно другарство во Петроград, И, 1978, 237–239; истиот, Филип Николовски во развитокот на македонската национална мисла и неговите записи на народни песни во Мисирковиот „Вардар” (1905), зб.: Фолклорот и етнологијата во Битола и Битолско, МАНУ– ДНУ, Битола, 1981, 683–695. Бл. Р.