ЗЕМЈОДЕЛСКИ ФАКУЛТЕТ / ФАКУЛТЕТ ЗА ЗЕМЈОДЕЛСКИ НАУКИ И ХРАНА ВО СКОПЈЕ (есен 1947) – факултет формиран како посебен отсек на Земјоделско-шумарскиот факултет, кој подоцна се поделил на два самостојни факултета – Земјоделски факултет и шумарски факултет (1975). Во хронологијата на рабосица. Д. Ј. Земјоделскиот факултет во Скопје тата на Факултетот посебно се издвојуваат првата диплома на додипломските студии (30. Ⅻ 1949), првата одбранета докторска дисертација (28. Ⅴ 1959) и првата одбранета магистерска тема (24. XI 1971). Наскоро Земјоделскиот факултет прераснал во работна организација во која биле интегрирани и Земјоделскиот институт, Институтот за сточарство и ветеринарство, Заводот за овоштарство, Заводот за лозарство и Факултетското земјоделско стопанство Трубарево (1977-1989). Работната организација имала 8 правни лица: Институт за поледелство и градинарство, Институт за овоштарство, Институт за лозарство и винарство, Институт за сточарство, Институт за проучување на почвите, Институт за заштита на растенијата, Институт за економика и организација во земјоделството и Факултетско земјоделско стопанство. Потоа Факултетот пак продолжил со самостојна дејност (почетокот на 1990), со три основни дејности – образовна, научноистражувачка и апликативна. Покрај постојните насоки – Поледелска (со Градинарско-цвеќарска група), Лозароовоштарска и Сточарска насока, биле отворени и Општа насока (1990), Ветеринарна насока (1992-1994, која потоа прераснала во Ветеринарен факултет) и Земјоделска насока (1997). Во согласност со потребите на пазарот од стручна работна сила за малите и големите производствени капацина Македонија. По Втората светска војна полјоделството и сточарството сè уште беа главните стопански дејности и такви останаа две-три децении, обезбедувајќи егзистенција на поголемиот дел од населението. Со развитокот на индустријата и на другите дејности, релативно се намали значењето на земјоделството, но тоа, сепак, остана значајна дејност до денешни дни. За развитокот на земјоделската дејност, како за полјоделството така и за сточарството, на територијата на Република Македонијапостојат доста добри услови. Погодните почвени терени, т.е. конфигурацијата на теренот, надморската височина, природните котлини и долини, благата клима, па и водите (вкупните годишни врнежи), овозможуваат широк дијапазон во структурата на земјоделската дејност според полјоделските култури и според видовите добиток. Од полјоделските култури најмногу се застапени: зрнести растенија (пченица, пченка, ’рж, јачмен и овес); грозје (винова лоза); овошје, градинарски култури и др. Благата клима, особено медитеранската, овозможува да се одгледуваат различни тропски индустриски растенија, како на пр. оризот, тутунот, сончогледот, шеќерната репка и во мали количества – памукот, афионот и сусамот. Високите планини во РМ, чии падини се покриени со од обработливото земјиште е со ниска бонитетна вредност (класа В-Ⅷ), а само 1/3 е со добар квалитет (класа И-ИВ). Пасиштата заземаат 697.000 ха (просек за 2001–2005), од кои 36,5% се планински и високопланински и 63,5% се распространети по брановидно-ритчестите терени во котлините. Поседовната структура на земјоделството во СР Македонија се состоела од два сектора: индивидуален и општествен. Општествениот сектор се задржал сè до приватизацијата (2002–2004). Во индивидуалниот сектор парцелите се расцепкани, со просечна големина од 0,14 ха. Земјоделските претпријатија – комбинатите и задругите (164 на број) поседувале близу 50% од вкупната земјоделска површина, односно 30% од обработливото земјиште. Тие во изминатиот период, благодарение на добрата опременост со механизација и со стручен кадар, беа носители на осовременувањето на вкупното земјоделско производство. За развојот на земјоделството во Македонија посебен придонес им се припишува на: механизацијата, хемизацијата, мелиорациите, селектираните семиња, добриот посадочен материјал, облагородените раси добиток, ветеринарната и друга заштита, стручните кадри итн. Како репрезентативни индикатори ќе ги наведеме тракторите и вештачките ѓубрива. Во Просечни годишни стапки на раст на општествениот производ во вкупното стопанство и во земјоделството тети во Република Македонијаи интересите на сту-Период 1953-1956 1961-1965 1966-1970 1981-1985 1986-1988 2002-2004* дентите, била извршена нова ре-Вк. стопан. 9,1 8,5 7,5 0,6 0,1 4,1 форма на наставата со воведување кредит-трансфер системот со Земјодел. 11,2 -0,3 6,4 -0,8 1,7 7,3 вкупно 10 насоки (2001): Поледелска, Градинарско-цвеќарска, Лозаро-овоштарска, Сточарска, Агроекономска, Насока за заштита на растенијата, Насока за искористување, уредување и заштита на почвите и водите, Насока за екоземјоделство и Насока за преработка на земјоделски производи. Според промените во дејноста, потоа го променил и името во Факултет за земјоделски науки и храна (февруари 2004), со дисперзирана настава на Градинарскоцвеќарската насока во Струмица (2005). Покрај редовните додипломски студии, Факултетот има и постдипломски и докторски студии. На него дипломирале 6.237 студенти на додипломските студии, 11 студенти на специјалистичките студии, 317 магистри и 191 докторанти. С. Мл.