ТЕОФИЛАКТ ОХРИДСКИ (Еврип на островот Евбеја,Ⅺ–ⅩⅠⅠ в.) – византиски црковен деец, филозоф, книжевник и охридски архиепископ. Бил ученик на познатиот византиски филозоф Михаил Псел. Архиепископ охридски бил 15-тина години, но по судир со охриѓани бил принуден да си даде оставка и заминал во Солун. Како книжевник, најголеми траги оставил како егзегет, толкувајќи ги старозаветните книги, псалмите и пророчките книги, како и целиот Нов завет (без Апокалипсата). Напишал ораторски слова, хагиографски и химнографски дела за месните македонски светители, полемички антилатински дела, епистоларни состави со податоци за Македонија и за Охридската архиепископија. ИЗВ.: Митрополит Симеон, Писмата на Теофилакт Охридски, архиепископ бÍлгарски, Сб. БАН, 27, София, 1931; И. Илиев, ГрÍцки извори за бÍлгарската история. Произведения на Теофилакт Охридски, архиепископ бÍлгарски, отнасяÈися до бÍлгарската история, т. 9, ч. 1, 1974 и ч. 2, 1994. ЛИТ.: Б. Панов, Теофилакт Охридски како извор за средновековната историја на македонскиот народ, Скопје, 1971; В. Стојчевска-Антиќ, Архиепископот Теофилакт за животот и делото на Климент Охридски,„Литературен збор“, 1, Скопје, 1984; И. Велев, Византиско-македонски книжевни врски, Скопје, 2005. И. Вел.