МЛАДА МАКЕДОНСКА КНИЖОВНА ДРУЖИНА во Софија

МЛАДА МАКЕДОНСКА КНИЖОВНА ДРУЖИНА во Софија (1891–1892) – една од најзначајните литературно-културни и национално-политички асоцијации на Македонците во ⅩⅠⅩ в.. Формирана како „Дружба“ кон крајот на 1890 г. од млади македонски интелектуалци (главно студенти), бивши бегалци од егзархиските училишта во Македонија и од српските школи во Белград (Д. Груев, П. Попарсов, Д. Мирчев, Н. Наумов, Н. Дејков, Хр. Попкоцев и др.). Во март 1891 г. Дружбата е растурена од властите, па дел од членовите се уапсени, други избегале во Македонија, а трети кон крајот на годината, заедно со други интелектуалци, ја формираат ММКД (Г. Баласчев, П. Попарсов, К. шахов, Д. Мирчев, Хр. Попкоцев, Н. Дејков, Л. Џеров и др., а блиски кон нив биле и учениците во Софија Д. Чуповски и В. Чернодрински). Од јануари 1892 г. почнува да го издава својот орган сп. „Лоза“. Дружината Насловот на списанието „Лоза“ (1891) е нападната како сепаратистичка, бидејќи списанието е напечатено со една упростена азбука (без рускословенските графеми я, Ó, Ÿ, ‹, Í, Ý, гласот ј е предаден со графемата и, а во расказот „На Мокров“ од П. Попарсов се употребени и посебните графеми за меките консонанти к’, г’, н’), со фонетски правопис и со прилично македонизиран јазик (со, во, сонот), но и со текстови за македонската културно-национална посебност. По нападите за „национален сепаратизам“ од официозот „Свобода“, по четири броја списанието „Лоза“ престанува, членовите се апсени, интернирани, земани војници (иако беа турски државјани), а некои од избеганите во Македонија стануваат основоположници на МРО (Солун, 23. Х 1893). По две години се објавуваат уште 2 броја од сп. „Лоза“, но веќе како орган на новата Млада македонска дружина, на чело со К. шахов, со друга редакциска и јазична концепција. ЛИТ.: Д-р Блаже Ристовски, Македонскиот народ и македонската нација, И, Скопје, 1983, 469–602; истиот, Македонски летопис. Раскопки на литературни и национални теми, И, Скопје, 1993, 42–122. Бл. Р.